του Βασίλη Βίντου
Η Άρτα Αυλώνας αναδομείται και ωραιοποιείται, όμως οι κοινοτάρχες δεν ενδιαφέρονται καν για την ανέγερση του μουσείου του χωριού.
Το χωριό Άρτα Αυλώνας ή παλαιά Άρτα της Αλβανίας αποτελεί ένα ζωντανό ιστορικό μουσείο. Κάτι τέτοιο δεν αποδεικνύεται από τα κτίρια και τους χαρακτηριστικούς δρόμους, άλλα από την ίδια την ιστορία του.
Ευρισκόμενο αιώνες ολόκληρους μέσα στη λιμνοθάλασσα της Αυλώνας και περικυκλωμένο από ετερόγλωσσο πληθυσμό, το χωριό αυτό, μας θυμίζει μια βραχονησίδα στη μέση ενός ωκεανού. Ο ωκεανός με τα κύματά του χτυπάει ακατάπαυτα την βραχονησίδα, όμως αυτή αντιστέκεται και αντιστέκεται ανά τους αιώνες.
Η Άρτα Αυλώνας ή όπως αλλιώς την αποκαλούν παλαιά Άρτα, δημιουργήθηκε στις αρχές της Τουρκοκρατίας, μέσα στη λιμνοθάλασσα της Αυλώνας, σε ένα από τα νησάκια της.
Παρ΄ όλα αυτά, οι ρίζες της εκτείνονται πιο βαθιά. Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, το Αρβανίτικο κατάστιχο του 1431, καθώς και τα κατάστιχα των κοιμωμένων του χωριού, στο παρελθόν οι κάτοικοι της Άρτας ζούσαν στο ακρωτήριο Τρεπόρτι και το χωριό ονομαζόταν Αρνίσια ( Άρνισα - Αρσα - Αρτα ). Φοβούμενοι από τις αλλεπάλληλες επιδρομές των πειρατών, εγκατέλειψαν το Τρεπόρτι, τον τόπο διαμονής τους, και εγκαταστάθηκαν μέσα στη λιμνοθάλασσα της Αυλώνας, σε ένα νησί. Την ίδια περίοδο ή λίγο νωρίτερα, στο νησί αυτό είχαν εγκατασταθεί άποικοι προερχόμενοι από τον κόλπο της Αμβρακίας. Έτσι δημιουργήθηκε η σημερινή Άρτα, αποτελούμενη από κατοίκους του χωριού Άρνις και ενισχυμένη από αποίκους του Αμβρακικού κόλπου.
Το παραπάνω συμπέρασμα επιβεβαιώνεται και από τη ιδιωματική γλώσσα που χρησιμοποιούν οι κάτοικοι του χωριού αυτού, τα ήθη και έθιμα καθώς και από άλλα δεδομένα, όπως τα ανθρωπονύμια, τα τοπωνυμία, η παράδοση στην παραγωγή και την οικοδομή κ.τ.λ.
Όλα αυτά ο ξένος επισκέπτης τα μαθαίνει μέσα από την καθημερινή επαφή με τους κατοίκους του χωριού, διότι το χωριό δεν διαθέτει μουσείο.
Τον τελευταίο καιρό την κατάσταση αυτή τη διαπίστωσε και έζησε και ο συγγραφέας του άρθρου αυτού. Τον μήνα Ιούνιο στο χωριό μας ήλθαν επισκέπτες από την πόλη της Θεσσαλονίκης. Μερικοί από τους συγχωριανούς μου με παρότρυναν να τους ξεναγήσω, διότι οι άνθρωποι αυτοί, βλέποντας ένα ελληνικότατο χωριό περιτριγυρισμένο από αλβανικό πληθυσμό ήταν περίεργοι να μάθουν την ιστορία του. Οφείλουμε να πούμε ότι πριν τρεις μήνες στην πόλη Αυλώνα και στο χωριό Άρτα κατέφτασαν χορευτικά συγκροτήματα από τις βαλκανικές χώρες για να διαγωνιστούν. Οι διαγωνιζόμενοι εξέφρασαν την επιθυμία να μάθουν την ιστορία του χωριού μας. Όμως επειδή κατάγονταν από διάφορες χώρες έπρεπε κάποιος να τους εξηγούσε στα αγγλικά. Εάν το χωριό διέθετε μουσείο, οι χορευτές από τις βαλκανικές χώρες δεν θα έφευγαν χωρίς να μάθουν για την ιστορία του χωριού μας, διότι στο μουσείο θα υπήρχαν οπωσδήποτε και επεξηγήσεις στην αγγλική γλώσσα.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι στην περίοδο της κομουνιστικής δικτατορίας στην Αλβανία, το χωριό μας, όπως και κάθε άλλο χωριό στην Αλβανική επικράτεια, διέθετε το μουσείο του. Ωστόσο, μόνο απογοήτευση θα μας κυριαρχούσε από τα εκθέματα του μουσείου αυτού, διότι όχι μόνο η ιστορία του χωριού μας συγκεντρωνόταν στα 40 χρόνια του ολοκληρωτικού καθεστώτος στην Αλβανία, αλλά δεν παρουσιαζόταν και η αληθινή προέλευση των κατοίκων του. Μάλιστα αναφερόταν ότι κατάγονταν από τα χωριά της Μουζακιάς, πράγμα το οποίο είναι αδιανόητο, λαμβάνοντας υπόψη την ελληνική γλώσσα καθώς και τα ελληνικά ήθη και έθιμα του χωριού αυτού. Παρ΄ όλα αυτά το χωριό διέθετε το μουσείο του. Σήμερα όμως δεν έχει καν. Επομένως οι ξένοι επισκέπτες δεν μαθαίνουν την προέλευση των κατοίκων της Άρτας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, μετά από μερικές γενιές να την ξεχάσουν και οι ίδιοι οι Αρτινοί.
Το μουσείο ενός χωριού είναι η ταυτότητά του.
Το χωριό της Άρτας αναδομείται και ωραιοποιείται καθημερινώς. Παντού βλέπει κανείς πλακόστρωτα πεζοδρόμια και ασφαλτωμένους δρόμους. Όλοι οι κεντρικοί δρόμοι επενδύθηκαν με φωτισμό. Η εκκλησιά του χωριού επίσης είναι υπό ανακαίνιση. Όλα αυτά υποδηλώνουν την καλή δουλειά του Κοινοτάρχη Φρέντη Μπερμπέρη. Όμως δεν έχουν απολύτως καμία αξία εάν το χωριό μας δεν αποκτήσει το μουσείο του. Αυτό θα θυμίζει στις επόμενες γενιές των Αρτινών, τις θυσίες που έκαναν οι πρόγονοί τους για να διατηρήσουν ανέπαφη τη γλώσσα, τα ήθη και έθιμα και την ορθόδοξη πίστη.
Χωρίς τα παραπάνω, τα οποία τη σημερινή Άρτα ή την παλιά Άρτα την καθιστούν ένα ζωντανό ιστορικό μουσείο, όλες οι προσπάθειες αναδόμησης και ωραιοποίησης δεν έχουν καμία αξία.
Ας ελπίσουμε λοιπόν ότι οι κοινοτάρχες της Άρτας θα μας ακούσουν και θα ευαισθητοποιηθούν, έτσι ώστε, παράλληλα με τις οικοδομικές κατασκευές, να χτίσουν και ένα μικρό χτίριο για την εγκατάσταση του μουσείου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου