Η ελληνόγλωσση εκπαίδευση στη διασπορά
1ο πεδίο διαβούλευσης: Σχέση ελληνικού κράτους και ελληνισμού της διασποράς με έμφαση σε θέματα ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού, αλλά και ενίσχυσης της ελληνικής ταυτότητας
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗ Β. ΗΠΕΙΡΟ
Οφείλουμε να ξεχωρίσουμε την........
Ελληνόγλωσση Εκπαίδευση, ανάλογα με τις πληθυσμιακές ομάδες που απευθύνεται. Σε πρώτη φάση, ο μεγαλύτερος διαχωρισμός αφορά την ουσιαστική σχέση με τον τόπο κατοικίας:
• Ομογενείς - απόδημοι (π.χ. μετανάστες στη Γερμανία, ΗΠΑ, Αυστραλία κλπ)
• Ομογενείς - γηγενείς (π.χ. β/Ηπειρώτες, Κωνσταντινουπολίτες, ανατολικοθρακιώτες κ.ά.)
Είναι κοινά παραδεκτή η άποψη πως οι νέοι της βόρειας Ηπείρου γνωρίζουν ανεπαρκώς τη γραπτή μορφή των νέων ελληνικών .
Πιο συγκεκριμένα υπάρχουν δύο κατηγορίες νέων:
1. αυτοί που ολοκληρώνουν την κρατική «μειονοτική» Δημοτική και Μέση Εκπαίδευση, στις «μειονοτικές ζώνες»,
2. η μεγάλη πλειοψηφία που ολοκληρώνουν την κρατική μη «μειονοτική» Δημοτική και Μέση Εκπαίδευση, στις «μη αναγνωρισμένες μειονοτικές περιοχές». Στην πρώτη περίπτωση, οι νέοι ομογενείς, γνωρίζουν γραφή και ανάγνωση, αλλά έχουν σημαντικές ελλείψεις:
1. στην σωστή σύνταξη κειμένων
2. στην ορθογραφημένη χρήση του γραπτού λόγου,
3. στην έκφραση, κατανόηση και ανάπτυξη εννοιών κλπ. Στην πραγματικότητα, οι παραπάνω ελλείψεις, αποτελούν χαρακτηριστικά μειονεκτήματα των ανεπαρκώς καταρτισμένων εκπαιδευτικών τους, του χαμηλού επιπέδου όλων των επιπέδων της εκπαίδευσης στην Αλβανία, αλλά και του περιορισμένου χρόνου διδασκαλίας των ελληνικών, π.χ. δύο έως τέσσερις ώρες στα «Μειονοτικά» Λύκεια. Στη δεύτερη περίπτωση, αναφερόμαστε σε ελληνικής καταγωγής μαθητές οι οποίοι δεν τυγχάνουν κανενός είδους εκπαίδευσης στην εθνική τους γλώσσα και οι οποίοι ζουν εκτός των «μειονοτικών ζωνών». Για τη μεγάλη αυτή ομάδα νέων, υπάρχουν μόνον ιδιωτικά σχολεία:
1. Εννεατή Σχολεία «ΟΜΗΡΟΣ» a. Κορυτσάς, b. Χιμάρας
2. δίγλωσσα εκπαιδευτήρια της Ορθόδοξης Εκκλησίας a. Αργυρόκαστρο i. Εννεατές Σχολείο ii. Εκκλησιαστικό Λύκειο «Τίμιος Σταυρός» iii. ΙΕΚ b. Μεσοπόταμος Δελβίνου i. Τεχνικό Επαγγελματικό Λύκειο c. Δυρράχιο i. Εννεατές Σχολείο «Πνοή Αγάπης»
ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
1. Είναι αναγκαίο να στηριχθεί η προσπάθεια δημιουργίας δίγλωσσων σχολείων, όπου θα εφαρμόζεται το «μειονοτικό πρόγραμμα» - όσον αφορά την αναλογία των γλωσσών διδασκαλίας - κατ’ αρχάς . Τα σχολεία «Όμηρος» θα πρέπει να πολλαπλασιαστούν, στις μη αναγνωρισμένες περιοχές, τόσο στην πρωτοβάθμια, όσο και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση (Παιδικοί Σταθμοί, Νηπιαγωγεία, Δημοτικά, Γυμνάσια και Λύκεια). Τέτοια σχολεία είναι δυνατόν να ιδρυθούν άμεσα σε περιοχές όπως: a. Πρεμετή b. Άρτα c. Άγιοι Σαράντα Δεύτερο Εννεαετές Σχολείο πρέπει να ιδρυθεί στην Κορυτσά, λόγω της μεγάλης ζήτησης για αυτό. Στο Αργυρόκαστρο δεν υπάρχει άμεση ανάγκη καθώς λειτουργούν τάξεις ελληνικών, το Εννεαετές Σχολείο της Ορθόδοξης Εκκλησίας, το ελληνικό τμήμα της Μέσης Παιδαγωγικής Σχολής «Παντελή Σωτήρη», το Εκκλησιαστικό Λύκειο «Τίμιος Σταυρός» και το ελληνικό τμήμα στο τοπικό κρατικό Πανεπιστήμιο.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
Στην περίπτωση της βόρειας Ηπείρου, ο Συντονιστής της Εκπαίδευσης θα πρέπει: • εκτός των τυπικών προσόντων του, να έχει και μια πραγματική σχέση με την περιοχή η οποία μπορεί να πιστοποιηθεί από το επίπεδο γνώσεών του για τις διάφορες μορφές του Ηπειρωτικού ζητήματος και • να εδρεύει, όχι στην πρωτεύουσα της χώρας αλλά στο Αργυρόκαστρο, ώστε να βρίσκεται κοντά στην κύρια μάζα του ελληνικού πληθυσμού. Για την καλύτερη εκπλήρωση του έργου του να στελεχωθεί και από τρεις βοηθούς (Αργυρόκαστρο: με περιοχή ευθύνης την Μητρόπολη Αργυροκάστρου, Κορυτσά: με περιοχή ευθύνης τη Μητρόπολη Κορυτσάς και Τίρανα) • η επιλογή του Συντονιστή της Εκπαίδευσης και των βοηθών του, θα πρέπει να είναι αυστηρά αξιοκρατική και σε καμιά περίπτωση κομματική – όπως συνέβη επανειλημμένα στο παρελθόν. Πρόκειται για ένα ευαίσθητο εθνικό θέμα και οι διάφοροι εκπρόσωποι ελληνικού κράτους θα πρέπει να μπορούν να ενώνουν τον ελληνισμό και όχι να μεταφέρουν σε αυτόν τις μικροκομματικές μιζέριες
ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
Το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, δραστηριοποιείται ήδη στη β. Ήπειρο και Αλβανία, μέσω των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της Ορθόδοξης Εκκλησίας (Πανεπιστήμιο «Λόγος» Τιράνων και Ενιαίο Εκκλησιαστικό Λύκειο «Τίμιος Σταυρός» Αργυροκάστρου). Προτείνουμε την επέκταση των εξεταστικών κέντρων, σε εκπαιδευτήρια που θα πιστοποιηθούν για το σκοπό αυτό (π.χ. «Όμηρος»), αλλά και την κατάλληλη νομοθετική ρύθμιση όπου οι αλλοδαποί που επιθυμούν να αποκτήσουν καθεστώς νόμιμης διαμονής ή και εργασίας στην Ελλάδα να υποχρεούνται να κατέχουν ένα συγκεκριμένο επίπεδο γνώσης της γλώσσας μας (επίσης τη γνώση βασικών στοιχείων της ιστορίας, γεωγραφίας και πολιτισμού) .
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ
Δημιουργία Πολιτιστικών Κέντρων, υπό την εποπτεία των Διπλωματικών Αρχών και του Συντονιστή της Εκπαίδευσης, αρχικά σε: • Τίρανα • Κορυτσά • Αργυρόκαστρο • Άγιοι Σαράντα • Χιμάρα • Άρτα Σκοπός τους είναι η ανάδειξη του ελληνικού πολιτισμού, η ενίσχυση των πολιτιστικών δεσμών των ντόπιων ελλήνων με τους Έλληνες της Ελλάδας και άλλων μερών του κόσμου, αλλά και η καλλιέργεια αγαθών σχέσεων με τους Αλβανούς. Τα Πολιτιστικά Κέντρα μπορούν να προωθούν τους σκοπούς τους μέσω: • Διαλέξεων και επιστημονικών συνεδρίων • Εκδόσεων • Προβολών, εκθέσεων και συναυλιών • Λαογραφικών καταγραφών κλπ.
ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Να οριστούν τα εκπαιδευτήρια που θα εμπίπτουν στις διατάξεις του νέου νόμου. Σε αυτά πρέπει να περιλαμβάνονται τα σχολεία που ιδρύονται από τις ελληνικές διπλωματικές αρχές, την Εκκλησιά, τις ομογενειακές οργανώσεις κλπ. Τα εκπαιδευτήρια αυτά θα πρέπει να εποπτεύονται συνολικά από το ΥΠΕΠΘ μέσω του αρμοδίου Συντονιστή της Εκπαίδευσης και να ελέγχονται από τον οριζόμενο από το ίδιο Υπουργείο, έκτακτο ή τακτικό Επιθεωρητή. Ποια εκπαιδευτήρια πρέπει να εποπτεύονται από το ΥΠΕΠΘ σύμφωνα και με το νέο νόμο: Α. Τα εκπαιδευτήρια που ιδρύει ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος και για όσο διάστημα τα συναρμόδια υπουργεία Υπουργείο Παιδείας – Υπουργείο Εξωτερικών, θεωρούν ότι εξυπηρετούν τις ανάγκες της Ομογένειας. Β. Τα εκπαιδευτήρια του «ΟΜΗΡΟΣ», Χιμάρας και Κορυτσάς και όποια ιδρυθούν στο μέλλον από τον ίδιο οργανισμό. Γ. Οποιοδήποτε άλλο εκπαιδευτήριο αποφασίσουν τα συναρμόδια υπουργεία ΥΠΕΠΘ – ΥΠΕΞ ότι εξυπηρετεί τις ανάγκες της Ομογένειας και καλύπτουν τους σκοπούς της ελληνικής εκπαίδευσης στο εξωτερικό .
Ποιοι μπορούν να προσφέρουν εκπαιδευτικό έργο – πλην των αποσπασμένων μονίμων εκπαιδευτικών, του ΥΠΕΠΘ Α. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΜΕ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΟΡΙΣΜΕΝΟΥ ΧΡΟΝΟΥ Α-1 Οι εκπαιδευτικοί που μπορούν να διδάξουν στα παραπάνω εκπαιδευτήρια με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου («αναπληρωτές) πρέπει να είναι πτυχιούχοι ελλαδικών πανεπιστημίων ή αντίστοιχων του εξωτερικού που αναγνωρίζονται από το πρώην ΔΙΚΑΤΣΑ και οι οποίοι να εντάσσονται σε ειδικό Ενιαίο Πίνακα Αναπληρωτών για τα Εκπαιδευτήρια της Ομογένειας . Προϋποθέσεις ένταξης στον «Ενιαίο Πίνακα Αναπληρωτών για τα Εκπαιδευτήρια της Ομογένειας»: 1. Ντόπιοι ομογενείς. 2. Πιστοποίηση ελάχιστων απαιτούμενων γνώσεων σε εξετάσεις υπό την επιστασία του ΑΣΕΠ: a. Στην παιδαγωγική, b. Στο γνωστικό τους αντικείμενο 3. Ψυχιατρική εξέταση - έλεγχος εκπαιδευτικής καταλληλότητας (ψυχιατρική αξιολόγηση εκπαιδευτικού) 4. Γνώση των ιστορικών, πολιτικών, πολιτιστικών κλπ, ιδιαιτεροτήτων της περιοχής. Α-2 Στον Ενιαίο Πίνακα Αναπληρωτών για τα Εκπαιδευτήρια της Ομογένειας θα πρέπει να κατατάσσονται: 1. Όσοι έλαβαν τη βαθμολογική βάση στις εξετάσεις του ΑΣΕΠ που προαναφέραμε. 2. Όσοι κρίθηκαν ψυχιατρικά κατάλληλοι για να εργαστούν ως εκπαιδευτικοί λειτουργοί. Α-3 Στον Ενιαίο Πίνακα Αναπληρωτών για τα Εκπαιδευτήρια της Ομογένειας θα πρέπει να προηγούνται όσοι πληρούν τις προϋποθέσεις του Α-2 και: 1. Είναι ομογενείς που έχουν λάβει υποτροφία από το Εθνικό Ίδρυμα Αποκατάστασης και Υποδοχής Παλλινοστούντων Ομογενών Ελλήνων – Υπουργείου Εξωτερικών, η οποία έθετε ρητά τον όρο για την επιστροφή και απασχόλησή τους στην περιοχή καταγωγής τους. 2. Ομογενείς, βορειοηπειρώτες 3. Ομογενείς, γενικά (π.χ. Κύπριοι, Κωνσταντινουπολίτες ή εκ Γερμανίας, Αυστραλίας, ΗΠΑ κα), εφ’ όσον δεν μπορεί ο αριθμός ή εκπαιδευτική επάρκεια των ντόπιων ομογενών, να καλύψουν τις εκπαιδευτικές ανάγκες.. 4. Ελλαδίτες . Η πρόσληψη των ομογενών εκπαιδευτικών δύναται να πραγματοποιείται με σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου. Α-4 Δικαιώματα και υποχρεώσεις των εκπαιδευτικών του Ενιαίου Πίνακα Αναπληρωτών για τα Εκπαιδευτήρια της Ομογένειας : 1. Όλα τα δικαιώματα των συναδέλφων τους Αναπληρωτών Εκπαιδευτικών που προσλαμβάνονται για υπηρεσία στον ελλαδικό χώρο και του μισθολογικών δικαιωμάτων τους, πλην της «μοριοδότησης» . 2. Δικαίωμα αίτησης μετατροπής της πρόσληψής τους στο καθεστώς του «αορίστου χρόνου», μετά από επιτυχή θητεία, τουλάχιστον πέντε (5) ετών. 3. Μετά τη μετατροπή της σύμβασης από «ορισμένου» σε «αορίστου χρόνου», όλα τα δικαιώματα των μονίμων εκπαιδευτικών του ελλαδικού χώρου, πλην του επιμισθίου εξωτερικού. 4. Σε περίπτωση μη μετατροπής της σύμβασης σε «αορίστου χρόνου», και μετά το έκτο έτος επιτυχούς θητείας, ο εκπαιδευτικός να έχει δικαίωμα χρησιμοποίησης της προϋπηρεσίας του στον Ελλαδικό χώρο με μοριοδότηση που θα ισούται με το μισό της μοριοδότησης σε ένα «κανονικό» σχολείο του ελλαδικού χώρου . Α-5 Ανανεώσεις συμβάσεων «ορισμένου» ή και «αορίστου χρόνου». Η ανανέωση της σύμβασης εργασίας να πραγματοποιείται κάθε έτος για τους εκπαιδευτικούς του Ενιαίου Πίνακα Αναπληρωτών για τα Εκπαιδευτήρια της Ομογένειας και ανά τριετία για τους εκπαιδευτικούς με σύμβαση «αορίστου χρόνου». Οι συμβάσεις να είναι δυνατόν να διακοπούν και πριν τη λήξη του εκπαιδευτικού έτους, εφ’ όσον ο εκπαιδευτικός δεν ανταποκρίνεται στα καθήκοντά του. Προϋποθέσεις ανανέωσης σύμβασης: 1. θετική γνώμη για την υπηρεσία του από τον εκάστοτε Συντονιστή της Εκπαίδευσης και τον Επιθεωρητή του Υπουργείου Παιδείας, 2. θετική εισήγηση από την τοπική εκπαιδευτική εφορεία ή την τοπική ομογενειακή οργάνωση («Ομόνοια»), 3. ψυχιατρική γνωμάτευση περί εκπαιδευτικής καταλληλότητας. Σημείωση 1η : Να αποσπούνται ελλαδίτες εκπαιδευτικοί στις περιπτώσεις που θέσεις διδασκόντων δεν μπορούν να καλυφθούν από ομογενείς. Σημείωση 2η: Να προτιμούνται και σύζυγοι ομογενών, που όμως διαθέτουν τα απαραίτητα προσόντα (συνυπηρέτηση).
ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ
Οι εκπαιδευτικοί που προσλαμβάνονται για να διδάξουν στα σχολεία της Ομογένειας, θα πρέπει να είναι ικανοί να διδάξουν τα παρακάτω μαθήματα: a. Νέα Ελληνικά (γραμματική, συντακτικό, ορθογραφία, έκθεση – έκφραση, νέα ελληνικά κείμενα κλπ) b. Αρχαία Ελληνικά c. Ελληνικός Πολιτισμός, παραδόσεις d. Μουσική (βυζαντινή, παραδοσιακή κλπ – μουσικά όργανα, χορωδίες) e. Παραδοσιακοί χοροί f. Ιστορία g. Γεωγραφία h. Ορθόδοξη παράδοση
ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Δημιουργία Ελληνοαλβανικού Πανεπιστημίου στη Μοσχόπολη , με το όνομα «Νέα Ακαδημία». Το ίδρυμα αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει την αφετηρία για μια πραγματική φιλία μεταξύ των λαών. Η Μοσχόπολη είναι μια ιστορική περιοχή, γνωστή για την παράδοσή της στην καλλιέργεια των γραμμάτων. Η επιλογή του τόπου θα δώσει την ευκαιρία στα καλύτερα στοιχεία του αλβανικού λαού να επανορθώσουν επιτόπου τα σφάλματα του παρελθόντος. Ανωτατοποίηση του ελληνικού τμήματος της Μέσης Παιδαγωγικής Σχολής Αργυροκάστρου. Αυτή η μετάβαση μπορεί να επιτρέψει τη δημιουργία μιας ανεξάρτητης σχολής η οποία θα είναι αποτέλεσμα της ένωσης του Παιδαγωγικού και του Τμήματος Ελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου Αργυροκάστρου. Μπορεί να ενισχυθεί μέσω της συνεργασίας με το Πανεπιστήμιο «Λόγος» της Αρχιεπισκοπής και το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Οι πτυχιούχοι, θα πρέπει να είναι καταρτισμένοι επαρκώς ώστε να απορροφούνται στην ελληνόγλωσση πρωτοβάθμια εκπαίδευση.
ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ Οι υποτροφίες που δίνονται από το ελληνικό κράτος για φοίτηση σε πανεπιστήμια του Ελλαδικού χώρου θα πρέπει να αφορούν: Α. Αλλοδαπούς για τους οποίους την αποκλειστική ευθύνη θα έχει το Υπουργείο Εξωτερικών για την άσκηση της πολιτικής του. Β. Ομογενείς, οι οποίοι θα τις λαμβάνουν με βάση την απόδοσή τους στις ειδικές πανελλαδικές εξετάσεις που διεξάγονται κάθε χρόνο (Σεπτέμβριος), για την εισαγωγή τους στα ελλαδικά πανεπιστήμια. Η έως τώρα πολιτική με τη χορήγηση των υποτροφιών, ήταν λανθασμένη, εθνικά επιζήμια και έδινε λαβές για σχόλια περί χρηματισμού και απόδοσής τους σε ανάξια άτομα.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΛΛΗΝΟΓΛΩΣΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
1. Το ελλαδικό κράτος δεν μπορεί να επέμβει παρά μόνο οριακά στην εκπαίδευση που παρέχεται από το αλβανικό κράτος μέσω των «μειονοτικών» σχολείων. Το αλβανικό κράτος δεν εφαρμόζει όσα έχει υπογράψει, ενώ παράλληλα στην πολιτική του απέναντι στον ελληνισμό της βόρειας Ηπείρου και την ίδια την Ελλάδα, λειτουργεί εθνικιστικά. Η ελληνική πολιτεία δεν μπορεί να παρέμβει παρά μόνον μέσω διακρατικών συμφωνιών και υπό την προϋπόθεση ότι οι εκάστοτε αλβανικές κυβερνήσεις θα τηρήσουν τα συμφωνηθέντα. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι η πάγια πολιτική της αλβανικής πολιτικής ηγεσίας παραμένει η εξίσωση του γηγενούς ελληνικού πληθυσμού στην Αλβανία με τον πληθυσμό των παράνομων ή νόμιμων Αλβανών μεταναστών και τη δημιουργία αλβανικής μειονότητας στην Ελλάδα. 2. Το ελλαδικό κράτος μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη της εκπαιδευτικής οργάνωσης «ΟΜΗΡΟΣ». Η οργάνωση αυτή μπορεί να αποτελέσει το όχημα για την ουσιαστική λύση του εκπαιδευτικού ζητήματος του ελληνισμού της βόρειας Ηπείρου. Είναι αυτή η οποία δύναται να ιδρύσει και να συντηρήσει σχολεία, να προσλάβει εκπαιδευτικό προσωπικό, να καταρτίσει εκπαιδευτικά προγράμματα, να συγγράψει σχολικά βιβλία κλπ. Για να επιτευχθούν τα παραπάνω θα πρέπει να στελεχωθεί το Διοικητικό Συμβούλιο του «Όμηρος», με πρόσωπα ανεγνωρισμένου κύρους, μέρος των οποίων θα πρέπει να σχετίζονται άμεσα με την εκπαίδευση, ώστε να λειτουργήσει στην κατεύθυνση που περιγράψαμε.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Η εκπαιδευτική δράση των σχολείων του «Όμηρος» μπορεί να ενισχυθεί με: Ανταλλαγές επισκέψεων , Υιοθέτηση σχολείων, Διδασκαλία εξ αποστάσεως, Διαλέξεις και πρότυπες διδασκαλίες Εκδηλώσεις
neavi.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου