Κυριακή 2 Ιανουαρίου 2011

Διακοπές στην Αλβανία: Γεμάτα στομάχια, άδεια πορτοφόλια



photo
Μολονότι οι διακοπές είναι χρόνος για κέφι, οι αγοραστές δεν έχουν λόγο να πανηγυρίσουν στο θέμα του κόστους του φαγητού. [Λίντα Καράντακου]

Η Μιμόζα, κομμώτρια, ετοιμάζεται για το παραδοσιακό δείπνο των εορτών. Εκτός του φαγητού, αγόρασε και παιχνίδια για τα δύο της παιδιά, τον Μάρκο (7) και τη Λισένα (3).
"Είναι δύσκολο", λέει. "Με τις τιμές αυτές, δεν μπορείς να πάρεις και πολλά".
Η Λίντρα, ιδιοκτήτρια ενός μικρού καταστήματος στο κέντρο των Τιράνων, αναγνωρίζει ότι σχεδόν όλα τα πράγματα που πουλάει ακριβαίνουν κατά τη διάρκεια των διακοπών. Η ίδια λέει πως οι καταστηματάρχες δεν έχουν επιλογή – οι έμποροι χρεώνουν παραπάνω και για να κρατήσει το κατάστημά της πρέπει να περάσει το επιπλέον κόστος στον καταναλωτή.
"Κάθε φορά, στα τέλη του χρόνου, το Δεκέμβριο, είναι η ίδια ιστορία", λέει.

Η ίδια διατηρεί τεφτέρι στο οποίο κρατάει ονόματα ανθρώπων και τι αγόρασαν επί πιστώσει, χωρίς καθόλου προκαταβολή.
"Λένε ότι θα πληρώσουν. Στη συνέχεια, όταν πάρουν στα χέρια τους κάποια χρήματα, μισθό, σύνταξη ή όταν τους στέλνουν τα παιδιά τους από το εξωτερικό, έρχονται και πληρώνουν".
Η λίστα της σήμερα περιλαμβάνει 300 έως 500 ονόματα και κάθε χρόνο γίνεται μεγαλύτερη.
Όχι μόνο τα πράγματα γίνονται ακριβότερα καθώς πλησιάζουν οι γιορτές, αλλά ανεβαίνουν και οι τιμές χρόνο με το χρόνο. "Τα τέλη της περασμένης χρονιάς πουλούσαμε το λάδι μαγειρικής στα 180 λεκ το λίτρο και τώρα το πουλάμε στα 230 λεκ το λίτρο. Η ζάχαρη ήταν 100 λεκ το πακέτο πέρσι, έγινε 140 λεκ το πακέτο φέτος… το γάλα ήταν 100 λεκ το λίτρο, ανέβηκε στα 120 λεκ το λίτρο… οι τιμές όλων των προϊόντων, περιλαμβανομένων και των τσιγάρων και των αλκοολούχων ποτών, ανέβηκαν, από τροφές έως και το χαρτί τουαλέτας…" λέει η Λίντρα.
Πολλοί παράγοντες εξηγούν την τάση αυτή, λένε οι καταστηματάρχες – η οικονομική κρίση στην Ευρώπη, το ισχυρό ευρώ σε σχέση με το λεκ. Και, σαν να μην έφτανε αυτό, υπάρχει και ο αστάθμητος παράγοντας, προσθέτουν: "Ποιος ξέρει τι" όπως το θέτει η Λίντρα.
Η Μιμόζα αποφάσισε να υπολογίσει καλά αυτά που θα αγοράσει. "Είναι ένα βράδυ. Η παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Θα αγοράσω γαλοπούλα… και μετά, μόνο δύο παιχνίδια, για τα παιδιά. Θα τα φέρω βόλτα", λέει.

Η γαλοπούλα, παραδοσιακό φαγητό στο πρωτοχρονιάτικο τραπέζι των Αλβανών, κοστίζει 5.000 λεκ τις μέρες αυτές, πράγμα που επιβαρύνει αφόρητα τον προϋπολογισμό των περισσοτέρων οικογενειών -- κι όμως όλοι σχεδόν αγοράζουν γαλοπούλα. Στον κόρακα! Είναι Πρωτοχρονιά!
"Δεν γίνεται πρωτοχρονιά χωρίς γαλοπούλα" εξηγεί η Μιμόζα. "Τα παιδιά χαίρονται να με βλέπουν να την ψήνω στο φούρνο και μετά να κάνω "πέρσες", ένα πιάτο στο οποίο αναμειγνύεται ψωμί με ότι έμεινε στο τηγάνι.
Δεν είναι λίγοι αυτοί που υποψιάζονται ότι οι έμποροι σκοπίμως ανεβάζουν τις τιμές προκειμένου να εκμεταλλευτούν τη δέσμια αγορά. Σύμφωνα με την αλβανική ημερησία "Μάπο", η Αρχή Ανταγωνισμού διενεργεί προκαταρκτική έρευνα.
"Δεν καταλαβαίνω γιατί γίνεται αυτό στην Αλβανία. Οπουδήποτε αλλού, όπως λένε τα αδέλφια και οι αδελφές μου, οι τιμές πέφτουν. Εδώ, ανεβαίνουν" παραπονιέται η Μιμόζα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου