Άγιος κοσμάς ο αιτωλός

Είναι απόλυτα δικαιολογημένη η τιμή με την οποία περιβάλλομεόλοι την αυτόχρημα θρυλική μορφή του Αγίου Κοσμά. Όχι μόνογιατί πέρασε και από εδώ, από την Κόνιτσα, και εκήρυξε, αλλάκαι γιατί με τις περιοδείες του στην Ελλάδα και στην Ήπειρο - ιδιαίτερα δε στην Βόρειο Ήπειρο - στήριζε τους σκλαβωμένους στους Τούρκους Έλληνες στην Ορθόδοξη Πίστη και στην αγάπη για την Πατρίδα. Η 24η Αυγούστου αποτελεί ορόσημο για τον νεώτερο Ελληνισμό. Γιατί, κατά την ημερομηνία αυτή, το έτος 1779 μ.Χ., μαρτύρησε ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός. Για τον Χριστό, για την Ελλάδα και, ειδικότερα, για την Βόρειο Ήπειρο. Και υπήρξε – κατά γενική ομολογία - ο κορυφαίος πρόδρομος της Εθνικής Επαναστάσεως του 1821.

Δεν πρέπει να λησμονούμε, ότι οι Αγαρηνοί, με την βία και τις σκληρές μεθόδους που εξασκούσαν, κατάφερναν έναν αριθμό από τους υποδούλους να τον κάνουν αρνησίθρησκο. Να προδώσει, δηλαδή, την Ορθόδοξη Πίστη του και να ασπασθεί τον μωαμεθανισμό. Αυτό, όμως, είχε σαν συνέπεια να παύσουν οι εξωμότες να είναι Έλληνες, κάτι, που αν συνεχιζόταν θα είχε τραγικές συνέπειες για το Έθνος. Υπήρξαν, μάλιστα, περιοχές στον Ελλαδικό χώρο, όπου οι περισσότεροι κάτοικοι έγιναν μωαμεθανοί και, κατ’ ακολουθίαν, Τούρκοι. Ακριβώς, όμως, στην κρίσιμη εκείνη ώρα «εγένετο άνθρωπος απεσταλμένος παρά Θεού» (Ιωάν. α΄,6), ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός. Εμόναζε, τότε, στο Άγιο Όρος, αλλά πληροφορούμενος τα δεινά που υπέφεραν στον κόσμο οι ραγιάδες, αποφάσισε να αφήσει την ησυχία και την πνευματική άσκηση και να κηρύξει το θέλημα του Θεού στον λαό, που, κατά τον λόγο της Γραφής, καθόταν «έν χώρα και σκιά θανάτου» (Ματθ. δ΄ 16). Έτσι, με την άδεια του τότε Οικουμενικού Πατριάρχου Σεραφείμ του Β΄, διορίστηκε «Ιεροκήρυξ του Γένους», πραγματοποιώντας τέσσαρες ιεραποστολικές περιοδείες, από τα Δωδεκάνησα μέχρι το Βεράτι και τον Αυλώνα, που κράτησαν δέκα εννέα (19) ολόκληρα χρόνια. Με τις φλογερές Διδαχές του συγκράτησε τους ανθρώπους στην Ορθόδοξη Πίστη, παρακινούσε σε μετάνοια και σε έργα αγάπης και αρετής. Ίδρυσε σχολεία, «δέκα ελληνικά» και «διακόσια δια κοινά γράμματα», όπως αναφέρει ο ίδιος σε επιστολή του, που έστειλε στον αδελφό του Ιερομόναχο Χρύσανθο, Σχολάρχη της Νάξου. Πέτυχε την μεταφορά των παζαριών από την Κυριακή στο Σάββατο. Μάθαινε τους ανθρώπους να μπολιάζουν τα άγρια δένδρα και να τα μεταβάλουν σε ήμερα και καρποφόρα. Ακόμη, ο Άγιος είχε και το χάρισμα της προφητείας. Πολλά δε από όσα

είχε προφητεύσει πραγματοποιήθηκαν ήδη. Περιοδεύοντας σ’ ολόκληρο σχεδόν τον Ελλαδικό χώρο, ειδικότερα, όμως, στην Βόρειο Ήπειρο, εκήρυττε απλά, αλλά θαρραλέα και σταθερά, Χριστόν καιΕλλάδα. Κι’ έδινε την ελπίδα - βάσιμη, όπως απέδειξαν τα μετέπειτα γεγονότα - ότι σύντομα θα έλθει «το ποθούμενο». Μας άφησε δε, σαν πολύτιμη κληρονομιά, τις περίφημες «Διδαχές» του και τις προφητείες του, πολλές από τις οποίες πραγματοποιήθηκαν ήδη, ενώ άλλες μελλοντικά οπωσδήποτε θα επαληθευθούν. Η Εκκλησία επιβεβαίωσε την αγιότητά του διά της υπ’ άριθ. 260/20.4.1961 Συνοδικής Πράξεως του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Σ’ αυτήν την μεγάλη εθνική και εκκλησιαστική μορφή είναι αφιερωμένος ο φερώνυμος περικαλλής Ναός της Κονίτσης, τον οποίο ανήγειρε το 1975 η ευλάβεια του λαού, με τις άοκνες προσπάθειες του μακαριστού Προκατόχου μου, Μητροπολίτου ΣΕΒΑΣΤΙΑΝΟΥ. Για να φανερώνει ότι η ευγνωμοσύνη των Ελλήνων προς το έργο και την προσφορά του Αγίου Κοσμά όχι μόνο δεν έσβησε,αλλά ότι συνεχίζει να υπάρχει απαραμείωτη. Κι’ ακόμη για να είναι μία έπαλξη των ειρηνικών προσπαθειών για την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων αδελφών μας της Βορείου Ηπείρου, αφού μ’ αυτό το όραμα θεμελιώθηκε από τον αοίδιμο ΣΕΒΑΣΤΙΑΝΟ, ο οποίος την ημέρα ακριβώς της θεμελιώσεως ( 1η Σεπτεμβρίου 1970) ετόνιζε : «Όταν θα ηχήσουν- και ευχόμεθα συντόμως- οι καμπάνες του Αγίου Κοσμά, να ηχήσουν και οι άλλες καμπάνες πού θα διαλαλούν ότι η Βόρειος Ήπειρος ανέστη, για να τρέξουμε τότε … στην Κορυτσά, στο Αργυρόκαστρο, να τελέσωμεν την Δοξολογίαν, να ανεγείρωμεν εκεί Ναόν προς τιμήν του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού». «Θέλομεν, ει δυνατόν, να ακούωνται οι καμπάνες του Αγίου Κοσμά, και διά τών κωδώνων τούτων να υπενθυμίζεται και πάλιν εκείνο το σύνθημα, πού έλεγε ο Άγιος Κοσμάς : «Αδελφοί Έλληνες, μη φοβάσθε. Το σώμα σας ας το καύσουν, ας σας το τηγανίσουν. Τα υπάρχοντά σας ας σας τα πάρουν. Χριστός και ψυχή σας χρειάζεται. Αυτά τα δύο δεν μπορεί να σας τα αφαιρέσει κανένας, αν δεν τα δώσετε σεις. Έλληνες της Βορείου Ηπείρου, κρατήστε τούς θησαυρούς της πίστεως, των ιδανικών και των παραδόσεων, μεταδώσατέ τα εις τα παιδιά σας. Και εστέ βέβαιοι, ότι θα σημάνει για σας και πάλιν η ώρα της ελευθερίας»». ΠΗΓΗ: http://imdpk.gr/