Επίσημη Αγιοκατατάταξη του Αγίου Ανδρέου του Γραικού εξ Β Ηπείρου

Shën Andrea Greku -
Άγιος Ανδρέας ο Γραίκος.

Επίσημη Αγιοκατατάταξη του Αγίου Ανδρέου του Γραικού

Στο φετινό που επιγράφετε «Ἡμερολόγιο τοῦ ἔτους 2011 μέ δώδεκαἄγνωστες ἅγιες μορφές, πού εἶναι ἀφιερωμένο στά 150 χρόνια ἀπό τήν κοίμηση τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Χριστοφόρου τοῦΠαπουλάκου (+ 18-1-1861), τοῦ ὁποίου τόὄνομα φέρει τό μή κερδοσκοπικό Ἰνστιτοῦτο «ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΠΑΠΟΥΛΑΚΟΣ», καθώς καί στά 300 χρόνια ἀπό τήν κοίμηση τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Σοφιανοῦ,ἐπισκόπου Δρυϊνουπόλεως καίἈργυροκάστρου (+ 26-11-1711)» πολύ σωστά ο πρόεδρος του Ινστιτούτου είχε κάνει αφιέρωμα στον άγνωστο εν πολλοίς μεγάλο ρωμιό Άγιο Ανδρέα Σαγκούνα τον Γραικό. Και αυτή η επιλογή με την χάρι του Θεού δικαιώθηκε πανηγυρικά, γιατί σε λίγες μέρες θα αναγνώστη το Τόμος της Ανακατατάξεως του νέου Ορθοδόξου Αγίου. Παρακάτω δημοσιεύουμε το βίο όπως το είχε συντάξει ο π. Νεκτάριος:

«ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΑΓΚΟΥΝΑ Ο ΓΡΑΙΚΟΣ

ὑπό τοῦ Ἀρχιμ. Νεκταρίου Ν. Πέττα Δρ. Φιλοσοφίας,
Προέδρου τοῦ μή κερδοσκοπικοῦἸνστιτούτου:
«ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΠΑΠΟΥΛΑΚΟΣ».

Μέ τή Χάρη τοῦ Θεοῦἐμεῖς οἱ Ἕλληνες ἔχουμε νά παρουσιάσουμε στρατιές ἀμέτρητες Ἁγίων καί Μαρτύρων.
Ἕνας τέτοιος μεγάλοςἍγιος, πού κατάγεται ἀπό τά ἁγιασμένα χώματα τῆς Βορείου Ἠπείρου εἶναι ὁἍγιος Ἀνδρέας ὁ Γραικός.Ὁ πατέρας του Ναούμ νας ἦταν μεγαλέμπορος καί ἡ μητέρα τουἈναστασία καταγότανἀπό τήν πλούσιαἐμπορική οἰκογένεια Μουσίου. Καί οἱ δύο γονεῖς του κατάγοντανἀπό τό Γκράμποβα τῆς Βορείου Ἠπείρου.
Οἱ ἐμπορικές δραστηριότητες τῶν οἰκογενειῶν τουςὁδήγησαν τά βήματά τους στή Ρουμανία, στήν πόλη Pesta. Τό νεαρό ζευγάρι τοῦ Ναούμ καί τῆς Ἀναστασίας μετοίκησαν στό γειτονικό Miscolt, ὅπου ἀπέκτησαν τρία παιδιά. Ὁ Ἀνδρέαςἦταν τό μικρότερο, γεννήθηκε στίς 20 Δεκεμβρίου 1808 καί στόἍγιο Βάπτισμα ἔλαβε τόὄνομα Ἀναστάσιος.
Τή ζωή τῆς οἰκογένειας σκίασαν ὅμως σημαντικά οἰκονομικά προβλήματα, πού ἀνάγκασαν τόν πατέρα προκειμένου νάἐπιβιώσει νά ἀπαρνηθεῖτήν Ὀρθοδοξία καί νάἀσπαστεῖ τόν Καθολικισμό. Ὑπέκυψε στόν πειρασμό μιᾶςἐφήμερης οἰκονομικῆςἄνεσης καί μάλισταἔβαλε τά παιδιά του οἰκότροφα σέ ἕνα Καθολικό Ἵδρυμα.
Ἡ εὐσεβής ὅμως μητέρα, μεγαλωμένη μέ τά νάματα τῆς Ὀρθοδοξίας μας, ἀντέδρασε!Ἐναντιώθηκε στήνἀπόφαση τοῦ συζύγου της καί πῆρε τά παιδιάἀπό τό Καθολικό Οἰκοτροφεῖο. ΟἱΚαθολικοί προσπάθησαν νά τά τῆς τά πάρουν,ἀλλά ἐκείνη μέἀγωνιστικό πνεῦμα προσέφυγε στήν Αὐτοκράτορα καί τά διεκδίκησε.
Ἔτσι ὁ νεαρόςἈναστάσιος μεγάλωσε σέἑλληνορθόδοξο περιβάλλον καί φοίτησε στό ὀρθόδοξοἑλληνορουμανικό Σχολεῖο τοῦ Miscolt καί ἀργότερα στό Γυμνάσιο τῆς Pesta.
Ἦταν ἕνας ἐπιμελής καίἄριστος μαθητής καί στή συνέχεια τό 1826 γράφτηκε στό Πανεπιστήμιο τῆς Pesta,ὅπου σέ μόλις τρία χρόνιαὁλοκλήρωσε τίς σπουδές του στά Νομικά καί στή Φιλοσοφία.
Τό περιβάλλον του τόν πίεζε νά ἀσπαστεῖ τόν Καθολικισμό, πού θά τοῦἐξασφάλιζε κοινωνικήἀνέλιξη καί οἰκονομική εὐημερία, ἀλλά ὁ νεαρόςἈναστάσιος ὡς σύγχρονος Ὁμολογητής σέ μία ἐμπνευσμένηἐπιστολή του διακήρυξεὅτι δέν ἐγκαταλείπει τήνἉγία Ὀρθοδοξία.
Κατά τή διάρκεια τῶν σπουδῶν του τόν φιλοξενοῦσε ὁ θεῖος τουἈθανάσιος, στό σπίτι τοῦὁποίου συγκεντρώνοντανἐπιφανῆ μέλη τῶν γραμμάτων καί τοῦπνεύματος, πούἐξέφραζαν τόν προβληματισμό τους γιά τόν ἐπικείμενο ἀφανισμό τοῦ Ὀρθόδοξου Ρουμανικοῦ Ἔθνους ἀπό τούς αὐστριακούς δυνάστες, Καθολικούς, Λουθηρανούς καί Καλβινιστές.
Ἀποφασισμένος νάἀγωνιστεῖ γιά τήνὈρθοδοξία ὁ νεαρόςἈναστάσιος ὑπακούοντας στή πρόσκληση τοῦΣέρβου ἐπισκόπου Maxim Manuilovici (1829-1834), πῆγε στό Varset τῆς τότε Σερβίας,ὅπου σπούδασε ὀρθόδοξη θεολογία. Ἐκεῖ διέπρεψε μέ τή γνώση του καί τόἦθος, πού τόν διέκριναν, μέ ἀποτέλεσμα ὁ Σέρβος μητροπολίτης τοῦCarloviț, Stefan Stratimirovici (1790-1836) νά τόν διορίσει καθηγητή στήν Θεολογική Σχολή τῆς ἐπαρχίας του καί προσωπικό του γραμματέα.
Τήν 1 Νοεμβρίου 1833 ὁἈναστάσιος νας σέ ἡλικία εἴκοσι πέντε χρονῶν πῆρε τή μεγάλη ἀπόφαση.Ἐκάρη μοναχός στή σερβική Μονή τοῦHorovo καί ἔλαβε τόὄνομα Ἀνδρέας. Ἀργότερα χειροτονήθηκε ἀπό τό μητροπολίτη Stefan Stratimirovici, διάκονος στίς 2 Φεβρουαρίου 1834 καί πρεσβύτερος στίς 29Ἰουνίου 1837.
Διακρίθηκε γιά τήνἀσκητική ζωή του, τίςἐξαιρετικές διοικητικέςἱκανότητες καί τούςἀγῶνες του γιά τήνὈρθοδοξία, πού σύντομα τόν ἀνέδειξαν Πρωτοσύγκελλο καί στή συνέχεια Ἡγούμενο διαδοχικά τῶν Μονῶν Besenova, Horovo, καί Covil.
Μετά τήν κοίμηση τοῦἘπισκόπου Στεφάνου κλῆρος καί λαός τόνἀναδεικνύουν Ἔξαρχο τῆςἐπισκοπῆς τῶν Ρουμάνων τῆς Τρασυλβανίας τοῦArdeal.
Ἀναλαμβάνοντας τή διακονία του ὡς Ἱεράρχηςὁ Ἀνδρέας διαπίστωσε ὅτιἔπρεπε νά προστατεύσει τό λογικό ποίμνιο, πού τοῦ ἐμπιστεύθηκε ὁΧριστός, ἀπό τή λαίλαπα τῶν Καθολικῶν, πού εἴτε μέ κολακεῖες καίὑποσχέσεις γιά ὑλική εὐημερία εἴτε μέ ἀπειλές καί ὠμό ἐκβιασμό προσπαθοῦσαν νάἀποσπάσουν τούς εὐσεβεῖς ἀνθρώπους τῆςἐπαρχίας του ἀπό τήνὈρθοδοξία καί νά τούςἀναγκάσουν νάἀσπαστοῦν τόν Καθολικισμό.
Ὁ Ἅγιος ὄργωνε τήνἘπισκοπή του μέ πρότυπο τρόπο. Κήρυττε, νουθετοῦσε, συμπαραστεκόταν στόν πιστό Λαό τοῦ Θεοῦ καίἐπέστρεφε ὅσους εἶχαν πλανηθεῖ στή ὀρθήὀρθόδοξη πίστη.
Τό Σάββατο 16 Ἰουνίου 1873 μετά τόν Ἑσπερινό ὁἅγιος Ἀνδρέας παρέδωσε τή ψυχή του στά χέρια τοῦ Πλάστη του.
Ἡ ὁσιακή βιοτή του καί ἡἀγωνιστική του προσήλωση στήνὈρθόδοξη Πίστη μέσα σέἕνα ἰδιαίτερα ἐχθρικό περιβάλλον τόν ἀνέδειξαν στή συνείδηση τοῦπληρώματος τῶν Πιστῶνὡς ἕναν Ἄνθρωπο τοῦΘεοῦ.
Εὐχόμαστε ὁ Ἑλληνικῆς καταγωγῆς ἅγιοςἈνδρέας Σαγκούνας ὁΓραικός νά προστατεύει τήν Ὀρθοδοξία ἀπό τούς αἱρετικούς, πού πάντοτε προσπαθοῦν νά τήνὑπονομεύσουν».

Εμείς ως συντοπίτες του νέου Αγίου έχουμε να αναφέρουμε τα εξής:

Πληροφορηθήκαμε με χαρά ότι στις 21 Ιουλίου 2011 η Ιερά Ορθόδοξος Σύνοδος της Ρουμανίας υπό την προεδρία του Μακαριωτάτου Πατριάρχη κ. Δανιήλ, αποφάσισε την αγιοκατάταξη του μεγάλου ρωμιού αγίου Αντρέα Σαγκούνη του Γραικού, ο οποίος ήταν Αρχιεπίσκοπος Σιμπίου και Μητροπολίτης Τρανσυλβανίας. Η αγιοκατάταξη έγινε δεκτή μετά από εισήγηση του μετά τις προτάσεις των μητροπολιτικών συμβουλίων και του Αρχιεπισκόπου Σιμπίου και Μητροπολίτου Τρανσυλβανίας κ. Λαυρεντίου Streza. Σύμφωνα με την απόφαση του πατριαρχείου Ρουμανίας η μνήμη του θα τιμάτε της 30 Νοεμβρίου εκάστου έτος, μαζί με του αποστόλου συνώνυμού του, του οποίου έφερε το όνομα ο Ηπειρώτης Άγιος. Το αφιέρωμα του Ημερολογίου του Ινστιτούτου Παπουλάκου που καταχωρήθηκε τυχαία τον μήνα Νοέμβριο, δεν φαίνεται να είναι τόσο τυχαία.
Αξιοσημείωτο είναι το Σάββατο που πλησιάζει, δηλαδή απόγευμα της 29ης τον Οκτώβριο του 2011 θα γίνουν οι επίσημες εκδηλώσεις της αγιοκατατάξεως στο Sibiu.
Η ακολουθία της αγιοκατατάξεως για γίνει με ιδιαίτερο τιμητικό τρόπο. Θα παραβρίσκονται στο Σιμπίο τα ιερά λείψανα του νέου Αγίου, αφού πριν από λίγο καιρό έγινε η ανακομιδή των λειψάνων του από το Κοιμητήριο του Răşinari, και τα οποία τοποθετήθηκαν σε υπερπολυτελέστατη μεταλλική λάρνακα. Έπειτα θα είναι παρόντες στην τελετή οι Πατριάρχες Αλεξανδρείας κ. Θεόδωρος και Ρουμανίας κ. Δανιήλ και άπαντες οι Αρχιερείς του ορθόδοξου Πατριαρχείου της Ρουμανίας και θα παρευρίσκετε η Τιμία Κάρα του Αποστόλου Ανδρέου που θα φτάσει εκεί από την Αποστολική πόλη των Πατρών Πελοποννήσου.
Εμείς ως συντοπίτες του νέου Αγίου έχουμε πούμε στους αδελφούς ορθοδόξους Ρουμάνους, ότι ο Άγιος Ανδρέας ο Γραικός καταγόταν από ελληνική ηπειρωτική οικογένεια η οποία είχε πάει στην Ουγγαρία για εμπορικούς λόγους, πράγμα συνήθης κατά την μεταβυζαντινή εποχή.
Έπειτα όπως αναφέρουν τα βιογραφικά που έχουν αναρτήσει στο διαδίκτυο η επίσημη εκκλησία της Ρουμανίας ο Άγιος ούτε Βλαχορουμάνος ήταν γιατί μόνο βλαχοέλληνες υπάρχουν εδώ, ούτε Μακεδόνας (αόριστο υπαινιγμό), αλλά ήταν σαφώς γόνος ηπειρωτικής οικογένειας. Άλλωστε το βλάχικο επώνυμο Σαγκούνα (Saguna), ακόμα υπάρχει σε χριστιανές ηπειρωτικές οικογένειες Βλάχων ρωμιών, ήτοι στην σημερινή Αλβανία, είτε στην Ελλάδα. Διαμαρτυρόμαστε και δεν δεχόμαστε να αποκρύβετε η αλήθεια, κυρίως για να μην αδικείται αυτή η μεγάλη προσωπικότητα των μέσων του 19ου αιώνα, που τόσο ανάστησε την ορθόδοξη εκκλησία και τα γένος των Ρουμάνων.
Πιστεύουμε ότι στις εκδηλώσεις αυτές η Εκκλησία της Ρουμανίας έπρεπε να καλέσει ανθρώπους από εδώ, καθώς και εκπροσώπους των ορθοδόξων Εκκλησιών της Αλβανίας, της Κωνσταντινουπόλεως, της Ελλάδος, αλλά και της Σερβίας, αφού εκεί χειροτονήθηκε ο Άγιος. Εμείς θα έχουμε καύχημα ότι κατάγετε από εδώ και θα τον παρακαλάμε να θυμάται από τον Ουρανό που βρίσκεται, να παρακαλεί για τον τόπο καταγωγής του την Βόρειο Ήπειρο, την σημερινή Αλβανία.

Ἐπιλεκτικές Πηγές:

Ἡμερολόγιο τοῦ ἔτους 2011 μέ δώδεκα ἄγνωστεςἅγιες μορφές, πού εἶναιἀφιερωμένο στά 150 χρόνια ἀπό τήν κοίμηση τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Χριστοφόρου τοῦΠαπουλάκου (+ 18-1-1861), τοῦ ὁποίου τόὄνομα φέρει τό μή κερδοσκοπικό Ἰνστιτοῦτο «ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΠΑΠΟΥΛΑΚΟΣ», καθώς καί στά 300 χρόνια ἀπό τήν κοίμηση τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Σοφιανοῦ,ἐπισκόπου Δρυϊνουπόλεως καίἈργυροκάστρου (+ 26-11-1711).

Στυλιαράς Μ. Γεώργιος, Ανδρέας Σαγκούνα, μητροπολίτης Τρανσυλβανίας: η ζωή και το έργο του, δακτυλογραφημένη διδακτορική διατριβή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Ἐπίσημη Ἰστοσελίδα τοῦἸνστιτούτου «Χριστοφόρος Παπουλᾶκος»:www.papoulakos.gr.

«Ευχαριστούμε τον π Νεκτάριο Πέττα με όλη μας την καρδιά για τις πληροφορίες και τις θυσίες του. Ευχόμαστε ο Θεός να είναι πάντοτε μαζί του, όπως ευχόμαστε οι Άγιοι από τη μαρτυρική Β. Ήπειρο να τον προστατεύουν και να τον οδηγούν πάντα. Με αγάπη από την Κορυτσά.»

Κάποιες άλλες εικόνες από τους Αγίους του Ηπείρου: